Sportowcy – Bohaterowie Powstania Warszawskiego

Foto: Flickr

1 sierpnia 1944 roku wybuchło Powstanie Warszawskie – wielki zryw do walki o wolność. Była w nim zarówno nadzieja na suwerenność jak i chęć zemsty za krzywdy wyrządzone przez Niemców w trakcie okupacji naszej ojczyzny. W powstaniu walczył każdy, kto miał siłę i odwagę do walki. W szeregach powstańców nie zabrakło sportowców, którzy oddali życie za wolną Polskę.

W II Rzeczypospolitej kładziono ogromny nacisk na rozwój kondycji fizycznej i umiejętności sportowych żołnierzy. Marszałek Józef Piłsudski był zwolennikiem połączenia wyszkolenia wojskowego i wychowania fizycznego. Odzwierciedliło to powstanie w 1927 roku Państwowego Urzędu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego.

W wolnej Polsce zaczął się również dynamiczny rozwój ruchu sportowego. Liczne kluby sportowe i towarzystwa pojawiały się jak grzyby po deszczu, a przewodzili im oficerowie Wojska Polskiego. Marszałek Piłsudski osobiście stanął na czele Rady Programowej Wychowania Fizycznego przy Ministerstwie Spraw Wojskowych. Był bowiem szczególnie zainteresowany zmianami organizacyjnymi w armiach europejskich. Szczególnie śledził zmiany w szkolenie wojsk niemieckich i rosyjskich. Wiedział, że w razie konfliktu Wojsko Polskie nie może być gorsze pod względem przygotowania fizycznego.

Warszawskie Towarzystwo Wioślarskie, Pogoń Lwów, Wisła Kraków, Polonia Warszawa, Towarzystwo Gimnastyczno-Sportowe Sokół, Związek Strzelecki, Liga Morska Kolonialna oraz Zawiązek Przysposobienia Wojskowego Kobiet zapisały wspaniałe karty w historii polskiego sportu.

Wielu sportowców wywodzących się z ruchu sportowego wolnej Polski brało udział w II Wojnie Światowej i wykazało się heroizmem i niezmierzoną odwagą.

Polska była jedynym okupowanym krajem, w którym zakazano wszelkiej działalności sportowej. Rozporządzenie gubernatora Hansa Franka z 1940 roku rozwiązało wszelkie organizacje sportowe, a ich majątek został skonfiskowany. Dlatego od samego początku środowisko sportowe było zaangażowane w działalność konspiracyjną.

W samym Powstaniu Warszawskim brało udział aż 27 polskich olimpijczyków, o stopniach wojskowych od generałów po szeregowych. Wśród n ich była dwójka medalistów olimpijskich Maria Kwaśniewska – Malszewska brązowa medalistka Igrzysk Olimpijskich w Berlinie w 1936 oraz Jerzy Ustupski brązowy medalista olimpijski w wioślarstwie w dwójce podwójne z Rogerem Vereyem.

W trakcie walk powstańczych sportowcy zawsze byli na pierwszej linii w najbardziej niebezpiecznych miejscach. Przykładem był atak na PAST, którym kierował rotmistrz Henryk Leliwa-Roycewicz, pułkownik kawalerii Wojska Polskiego, srebrny medalista olimpijski w jeździectwie, jeden z bohaterów igrzysk w Berlinie.

4 sierpnia śmierć poniosła Zofia Chenclewska, mistrzyni Polski w rzucie oszczepem. Z wielkim talentem sportowym musiała pożegnać się siatkarka, koszykarka i piłkarka ręczna Danuta Stefańska-Majewska, rozstrzelana przez Niemców podczas próby przedostania się do Puszczy Kampinowskiej. Pełniąc służbę lekarską śmierć poniosła Dr Bożena Kokalij Kowalewska-Pietrzykowska, trzykrotna mistrzyni Polski w skokach do wody i wielokrotna reprezentantka naszej ojczyzny.

W walkach o wolność wzięło udział wielu znanych ówcześnie zawodników i zawodniczek, ale jeszcze więcej tych z małych klubów osiedlowych lub sportowców amatorów. Wszystkim tym ludziom broniącym swoich ideałów należy się ogromny szacunek i pamięć o ich czynach. Ci, którzy obecnie uprawiają sport powinni pamiętać o słowach Marszałka Józefa Piłsudskiego, którzy zwykł mawiać , że „Sport nie może być celem samym w sobie”